Handschrift > Artikelen > Welk font bij welke schrijfmethode?

Welk font past het best bij welke schrijfmethode?

Veel leerkrachten hebben de behoefte om materiaal te maken met een computerlettertype (font) dat aansluit bij de schrijfmethode. Helaas maken uitgevers van schrijfmethodes hun fonts niet beschikbaar. Met name als het gaat om verbonden schrift is het moeilijk om fonts te vinden waarmee de letters daadwerkelijk verbonden kunnen worden. Daarom geef ik op deze pagina een overzicht welke fonts er anno 2024 beschikbaar zijn die aansluiten bij populaire schrijfmethodes voor verbonden schrift.

Op deze pagina:

Beschikbare fonts

Hieronder zie je welke fonts ik heb bekeken voor dit artikel. Al deze fonts zijn gratis beschikbaar op het Internet. Een deel van deze fonts zijn door mij persoonlijk gemaakt. vergelijking van fonts voor verbonden schrift: Aacjaspers, Cogncur, Lusletters, Schoolschrift, Sylvia

Welk font past het beste bij Pennenstreken 2014+?

In 2014 kwam de tweede ‘editie’ van Pennenstreken uit, gelijktijdig met de kim-versie van Veilig Leren Lezen. In 2024 komt de derde ‘editie’ van Pennenstreken uit, tegelijk met de zoem-versie van Veilig Leren Lezen. De lettervormgeving van ‘edities’ twee en drie van Pennenstreken wijkt drastisch af van de lettervormgeving van de eerste ‘editie’ van Pennenstreken. De eerste editie laat ik het liefst buiten beschouwing, maar ik moet het wel even benoemen, want veel andere websites doen nog beweringen over ‘Pennenstreken’ die alleen correct zijn voor de niet meer verkrijgbare eerste ‘editie’.

Het verbonden schrift van Pennenstreken 2014+ heeft een romp/lus-verhouding van 1:1,5. Dat betekent dat de lussen 1,5× zo hoog zijn als de rompen van de letters. De stokken van de letters d, p en q zijn korter dan de lussen, namelijk 1× de romphoogte. Het methodeschrift heeft een hellingshoek van 70°. De ophalen van de letters b, v en w zijn gebogen en dus niet evenwijdig aan de neerhalen.
Een fragment van een letterkaart van schrijfmethode Pennenstreken, met daarop de letters b, v en w.
Letterkaart Pennenstreken (fragment)
Font Lusletters

Het font Font Lusletters past het beste bij de eigenschappen van het methodeschrift Pennenstreken.

In de Schrijfwerkbladen-app Lusletters kun je het font direct gebruiken om schrijfwerkbladen te maken. Je kunt hierbij grotendeels gebruik maken van de standaardinstellingen. Gebruik je hoofdletters, let dan op dat je de instelling van de hoofdletter R aanpast.
Wijzig in de Schrijfwerkbladen-app Lusletters de instelling van de hoofdletter R.


Als je het font downloadt, kies dan voor de versie Lusletters, dat is de meest hellende variant. Lees goed de instructies over hoe je Microsoft Word moet instellen. Activeer stylistische set 8 i.v.m. de hoofdletter R.

Welk font past het beste bij Klinkers en Handschrift?

Klinkers is een schrijfmethode die de lettervolgorde van Lijn 3 hanteert. Handschrift is een schrijfmethode met dezelfde lettervormgeving als Klinkers, maar onafhankelijk van een leesmethode.

Het verbonden schrift van Klinkers (en Handschrift) heeft een romp/lus-verhouding van 1:1,5. Dat betekent dat de lussen 1,5× zo hoog zijn als de rompen van de letters. De stokken van de letters d, p en q zijn korten dan de lussen, namelijk 0,75× de romphoogte. Het methodeschrift heeft een hellingshoek van 80°. De ophalen van de letters b, v en w zijn gebogen en dus niet evenwijdig aan de neerhalen. De letters worden geschreven met een aanhaal vanaf de grondlijn.
Een fragment van een letterkaart van schrijfmethode Klinkers
Letterkaart Klinkers (fragment)
Font Lusletters Almost Vertical


Het font Font Lusletters Almost Vertical past - met aangepaste instellingen - het beste bij de eigenschappen van het methodeschrift Klinkers / Handschrift.

Daarnaast is er het font van meester Jasper, dat speciaal ontworpen is om aan te sluiten bij Klinkers / Handschrift. Op sommige punten sluit dit font beter aan bij Klinkers / Handschrift dan Lusletters Almost Vertical, bijvoorbeeld bij de hoofdletter B en voor wat betreft de exacte hoogte/breedte-verhouding van de rompen. Daar staat tegenover dat de letters in het font van meester Jaspers minder vloeiend op elkaar aansluiten dan bij Lusletters en dat niet alle lettercombinaties die speciale verbindingen vereisen daadwerkelijk werken (bijv. in de woorden 'hobbit', 'ovaal' en 'baobab').

In de Schrijfwerkbladen-app Lusletters kun je het font Lusletters direct gebruiken om schrijfwerkbladen te maken. Je moet hierbij wel een flink aantal instellingen aanpassen voor Klinkers / Handschrift:
Instellingen in de Schrijfwerkbladen-app Lusletters voor het methodeschrift Klinkers.


Als je het font downloadt, kies dan voor de versie Lusletters Almost Vertical. Lees goed de instructies over hoe je Microsoft Word moet instellen. Activeer stylistische set 20, want daarmee activeer je in één keer alle aanbevolen instellingen voor methodeschrift Klinkers.

Welk font past het beste bij Ik Pen?

Ik Pen is een populaire schrijfmethode in Vlaanderen waarvan nog steeds nieuwe edities (met een nieuwe lettervolgorde) verschijnen. De lettervormgeving van Ik Pen komt qua verhoudingen overeen met die van de in 2014 gediscontinueerde eerste ‘editie’ van Pennenstreken, maar voor specifieke letters (bijvoorbeeld f en q) zijn er verschillen.

Het verbonden schrift van Ik Pen heeft een romp/lus-verhouding van ongeveer 1:1,2. Dat betekent dat de lussen 1,2× zo hoog zijn als de rompen van de letters. Het methodeschrift heeft een hellingshoek van 70°. De ophalen van de letters b, v en w zijn evenwijdig aan de neerhalen.
Een fragment van een letterkaart van schrijfmethode Klinkers
Twee zinnen uit een werkboekje van Ik Pen
Font Sylvia
Font Schoolschrift


Wil je aansluiten bij Ik Pen dan zul je moeten kiezen tussen twee fonts die allebei niet perfect aansluiten:
In de Schrijfwerkbladen-app Schoolschrift moet je een flink aantal instellingen aanpassen om de lettervarianten van Ik Pen te selecteren:
Instellingen in de Schrijfwerkbladen-app Schoolschrift voor het methodeschrift Ik Pen.

Toelichting

Bij het schrijven van dit artikel heb ik de volgende gegevens verzameld:
  Hellingshoek Romp/lus-verhouding Romp/stok-verhouding Aanhalen vanaf de grondlijn Vorm a/d/g/q Vorm t Ophaal b/v/w
Font AacjaspersHandschrift 80° 1:1,5 1:0,75
(de 't' is even hoog)
nee druppel tweezijdig dwarsstreepje gekruld
Font Cogncur keus uit:
75°, 82,5° of 90°
1:1 1:0,75
(de doorverbonden 't' is even hoog,
de niet-doorverbonden 't' is minder hoog)
optioneel druppel keus uit:
tweezijdig dwarsstreepje of doorverbonden
gekruld
Font Lusletters keus uit:
70°, 80° of 90°
1:1,5 keus uit:
1:1 of 1:0,75
(de 't' is even hoog)
optioneel keus uit:
ovaal of druppel
tweezijdig dwarsstreepje gekruld
Font Schoolschrift 75° 1:1 1:0,75
(de doorverbonden 't' is even hoog,
de niet-doorverbonden 't' is minder hoog)
optioneel keus uit:
ovaal of druppel
keus uit:
een- of tweezijdig dwarsstreepje of doorverbonden
keus uit:
gekruld of evenwijdig
Font Sylvia 70° 1:1,2 1:0,7
(de 't' is even hoog)
nee druppel tweezijdig dwarsstreepje evenwijdig
Methodeschrift Pennenstreken 2014+ 70° 1:1,5 1:1
(de 't' is even hoog)
nee ovaal tweezijdig dwarsstreepje gekruld
Methodeschrift Klinkers 80° 1:1,5 1:0,75
(de 't' is even hoog)
ja druppel tweezijdig dwarsstreepje gekruld
Methodeschrift Ik Pen 70° 1:1,2 1:0,7
(de 't' is even hoog)
nee druppel eenzijdig dwarsstreepje evenwijdig
Methodeschrift Schrijven in de basisschool 70° 1:1,5 1:1
(de 't' is even hoog)
nee onduidelijk doorverbonden gekruld
Methodeschrift Schriftcode 85° 1:1 1:0,5
(de 't' is even hoog)
optioneel druppel doorverbonden gekruld

Romp/lus-verhouding

De romp/lus-verhouding geeft aan wat de verhouding is tussen de hoogte van de lussen en de hoogte van de letterrompen. De romp/lus-verhouding is het makkelijkst af te lezen aan de hulplijnen die de methode in de werkschriften gebruikt.

Een romp/lus-verhouding van 1:1
Een romp/lus-verhouding van 1:1,5

Vorm a/d/g/q

Druppelvorm
Ovale vorm


Met de 'druppelvorm' van a/d/g/q bedoel ik een vorm die een rechte (of bij hellend schrift ietwat scherpe) hoek bevat. Deze hoek komt op de romplijn te liggen (de 'druppel' is dus ongeveer 45° graden gekanteld) en vorm het startpunt en eindpunt van de schrijfbeweging van het 'tegen-de-klok-in'-gedeelte van de letter. Bij een 'ovale' vorm begint het 'tegen-de-klok-in'-gedeelte onder de romplijn, en is de hoek die gemaakt wordt met de neerhaal stomp of niet waarneembaar, waardoor de letter een 'ovaal' uiterlijk krijgt.

Zie ook

Schrijfwerkbladen-apps verbonden schrift

Andere materialen en artikelen over verbonden schrift